Ważne zmiany związane z wejściem w życie mechanizmu split payment

Z dniem 1 lipca 2018r. wejdą w życie regulacje dotyczące podzielonej płatności (tzw. split payment). Wprowadzenie tego mechanizmu stanowi element uszczelnienia systemu podatkowego w zakresie ściągalności podatku VAT.
Istota mechanizmu split payment polega na tym, że płatność przez nabywcę na rzecz sprzedawcy za nabyty towar bądź usługę odbywa się nie jak dotąd w jednej kwocie brutto, ale w dwóch kwotach, oddzielnie na dwa rachunki sprzedawcy, tj.:

– kwota należności netto – na dowolny rachunek wskazany przez sprzedawcę,
– kwota podatku – na dedykowany rachunek przeznaczony dla potrzeb rozliczenia podatku (tzw. rachunek VAT), przy czym dostęp do środków zgromadzonych na tym rachunku będzie ograniczony.

Ustawodawca przewidział, że każdy bank i SKOK automatycznie i obowiązkowo każdemu przedsiębiorcy posiadającemu rachunki rozliczeniowe związane z prowadzoną działalnością gospodarczą otwiera co do zasady jeden rachunek VAT, niezależnie od liczby prowadzonych dla tego przedsiębiorcy rachunków.
Istotnym aspektem podzielonej płatności jest ograniczenie swobody dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT. Ze środków zgormadzonych na rachunku VAT podatnik będzie mógł korzystać wyłącznie do zapłaty swojego zobowiązania podatkowego z tytułu VAT, tj. dokonywać płatności za kosztowe faktury VAT, wykorzystując przelew podzielonej płatności (z rachunku VAT zapłacimy tylko VAT faktury kosztowej) oraz regulować zobowiązania podatkowe VAT do Urzędu Skarbowego.
W przypadkach gdy zobowiązanie podatkowe podatnika będzie niższe od kwot zgromadzonych na rachunku VAT, podatnik będzie mógł wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o dokonanie zwrotu całości bądź części tej kwoty na zwykły rachunek w banku lub SKOKU, jednakże termin dokonania takiego zwrotu wynosi aż 60 dni.
Oznacza to, że w razie gdy w związku z prowadzoną działalności podatnik spodziewa się dużego zwrotu VATu, to w przypadku podzielonej płatności, nie tylko nie będzie mógł od razu korzystać z tych pieniędzy, ale również sam zwrot zajmie 60 dni.
Mechanizm podzielonej płatności będzie dotyczył wyłącznie rozliczeń między podatnikami VAT, którzy rozliczają się złotych polskich. Nie będzie więc dotyczył płatności za usługę bądź dostawę towarów dokonaną przez podatnika VAT na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (jak również w odwrotnej sytuacji, tj. płatności za usługę bądź dostawę dokonaną przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej na rzecz podatnika VAT).
Mechanizm podzielonej płatności nie jest obowiązkowy, jednak ustawodawca przewidział szereg zachęt mających przekonać podatników do korzystania z tej formy rozliczenia. Zachęty, o których mowa to:

• odstąpienie od zasady solidarnej odpowiedzialności, o której mowa w art. 105a u.p.t.u.,
• odstąpienie od nakładania dodatkowego zobowiązania podatkowego,
• brak stosowania podwyższonych (do 150% standardowej stawki) odsetek od zaległości podatkowych w VAT,
• przyśpieszony zwrot nadwyżki VAT naliczonego.

Reasumując:
Wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności będzie całkowitą nowością w polskim podatku od towarów i usług, do którego podatnicy będą musieli się przyzwyczaić. Z obecnie obowiązujących przepisów wynika, że podzielona płatność jest rozwiązaniem dobrowolnym dla podatników. Nie muszą oni z tego rozwiązania korzystać. Nabywca towarów i usług ma prawo dokonać zapłaty z zastosowaniem podzielonej płatności, jednak nie ma obowiązku tego robić. Z informacji docierających ze strony Ministerstwa Finansów wynika, że prowadzone są prace zmierzające do tego, aby w pewnych branżach stosowanie podzielonej płatności było obowiązkowe.

Warto w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług dysponentem prawa do zastosowania podzielonej płatności pozostaje w zasadzie wyłącznie nabywca towarów i usług. Podmiot najbardziej zainteresowany zastosowaniem tego rozwiązania, tj. wystawca faktury, mający otrzymać wynagrodzenia, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług nie ma możliwości sprzeciwienia się zastosowaniu tego rozwiązania. Jeśli bowiem strony nic w tym zakresie nie ustalą, wówczas kontrahent dokonujący zapłaty za fakturę ma wybór co do formy zapłaty, w tym prawo do dokonania zapłaty za pomocą podzielonej płatności. Wydaje się jednak, że nie ma przeszkód prawnych, aby strony transakcji w ramach zasady swobody umów zastrzegły rozwiązania:

• zachęcające do stosowania płatności normalnej lub podzielonej.

Zważywszy na konsekwencje jakie dla przedsiębiorstwa może nieść wprowadzenie i upowszechnienie mechanizmu split payment polecamy temat zmian Państwa uwadze.